C++: Pętla while, do while

Składnia:

while (warunek){
instrukcje;
}

Dopóki warunek jest spełniony wykonywane są instrukcje.

Przykład:
Program wypisze na ekran liczby od 1 – 10.

int a=1;
while (a<=10){
    cout<<a<<endl;
    a++;
}

Wynik działania:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wyjaśnienie:

Wartość początkowa a jest równa 1. Przypisujemy ją w definicji całkowitoliczbowej zmiennej a. Pętla sprawdza warunek, czy a jest mniejsze bądź równe 10. Dopóki jest, wypisuje na ekran aktualną wartość a, następnie zwiększając ją o 1. W momencie kiedy wartość a osiągnie 11, warunek nie będzie spełniony i pętla się zakończy.

Warunek może przyjąć podobnie jak w instrukcji warunkowej if jedynie 2 wartości: prawda lub fałsz, warunek jest spełniony bądź nie. Prawdę – czyli warunek spełniony oznaczamy logiczną wartością 1, fałsz natomiast 0.

Wiedząc to możemy zapisać pętlę nieskończoną while – w której warunek zawsze będzie spełniony:

while(1){
    instrukcje;
}

Przykładem zastosowania takiej konstrukcji może być program, który wczytuje od użytkownika wartość zmiennej, dopóki nie będzie ona wynosiła 0 i wypisuje ją na ekran:

int c;
while (1){
    cin>>c;
    if(c==0) break;
        cout<<c<<endl;
}

Wyjaśnienie:

Deklarujemy zmienną o nazwie c. Przechodzimy do pętli, gdzie wczytujemy (cin) wartość zmiennej c, sprawdzamy (if) czy użytkownik nie wprowadził 0, jeśli tak instrukcja break kończy pętlę, w przeciwnym razie pomijamy tą instrukcję i przechodzimy dalej – do wypisania wartości zmiennej c.

Dla przykładu jeszcze drugi sposób wykonania tego samego programu za pomocą pętli nieskończonej.

int c, z=1;
while (z){
    cin>>c;
    if(c==0) z=0;
    else cout<<c<<endl;
}

Wyjaśnienie:

Deklarujemy zmienną c oraz zmienną z przypisując jej jednoczenie wartość 1. Dopóki wartość zmiennej z będzie 1, pętla będzie działać, w momencie gdy użytkownik wprowadzi wartość 0 dla zmiennej c, zmienna z również przyjmie wartość 0, co przy sprawdzaniu warunku zakończy pętlę.

Pewną odmianą pętli while jest pętla do while. Jej składnia wygląda następująco:

do{
instrukcje;
}while(warunek)

Jak widzimy najpierw znajdują się tu wykonywane instrukcje, dopiero później znajduje się sprawdzany warunek. Wynika z tego jedna podstawowa różnica, a mianowicie, instrukcje znajdujące się w bloku do zostaną wykonane przynajmniej raz. Reszta działa w sposób identyczny z pętlą while.

Dwa przykłady. Pierwszy obrazujący działanie samej pętli, program wypisujący liczby 1-10, podobnie jak wyżej:

int a=1;
do{
    cout<<a<<endl;
    a++;
} while (a<=10)

Wynik działania:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Drugi obrazujący, że mimo nie spełnienia warunku, instrukcje wykonają się przynajmniej raz:

int a=11;
do{
    cout<<a<<endl;
    a++;
} while (a<=10)

Wynik działania:

1

C++

C++: Pętla while, do while

Modal title